Όπως είχε αναφέρει ο Μπέρτολτ Μπρεχτ σε κάποιο ποίημά του που αργότερα μελοποιήθηκε στην χώρα μας από τον Θ. Μικρούτσικο «τον φασισμό βαθιά κατάλαβέ τον, δε θα πεθάνει μόνος, τσάκισέ τον». Κι αυτός -νομίζω- είναι ο καλύτερος τρόπος να ξεκινήσω μια θεατρική κριτική (μαζί με κάποιες σκέψεις) για ένα πολιτικό έργο του Μπέρτολτ Μπρεχτ, που σκίζει με συνεχή sold outs.
Το έργο τοποθετείται στο Σικάγο και αποτελεί έναν παραλληλισμό της ιστορίας, συσχετίζοντας σχεδόν ξεκάθαρα τον βασικό ήρωα του έργου, Αρτούρο Ούι, και την κομπανία του αποτελούμενη από gangsters του υποκόσμου, με τον Αδόλφο Χίτλερ και το τρίτο ράιχ. Ο Ούι, ένας αρχηγός συμμορίας, εισβάλλει στο τραστ του κουνουπιδιού και αρχίζει να ανέρχεται στην εξουσία, αποκτώντας δύναμη με τις ευλογίες των μεγαλεμπόρων κουνουπιδιού.
Ο Μπέρτολτ Μπρεχτ έγραψε την «μετ’ εμποδίων άνοδο του Αρτούρο Ούι» το 1941 στο Σικάγο οπού ήταν αυτοεξόριστος. Έγραψε μια αλληγορία, δείχνοντας με το δάχτυλο το τέρας του φασισμού, την περίοδο που είχε επεκταθεί σε όλον τον κόσμο. Έγραψε ένα έργο βαθιά ρεαλιστικό, προσδίδοντας οικονομικές αιτίες στην έξαρση του φασισμού, μιλώντας ανοιχτά για κραχ, για τραστ, για κέρδος, για πολιτικές που εξυπηρετούν τα κέρδη των μεγάλων επιχειρήσεων, για φίμωση της δικαστικής εξουσίας, για εκφοβισμό του λαού, για δωροδοκία του τύπου. Και όλα αυτά παρατηρούμε πως μας αφορούν και σήμερα, καθώς γύρω μας ανέρχονται τόσα φασιστικά -ή και ακροδεξιά αν κάπως σας παρηγορεί- κόμματα σε παγκόσμιο επίπεδο. Και γι’ αυτό η επιλογή του έργου δε μοιάζει καθόλου τυχαία

Ο Άρης Μπινιάρης βάζει τη σφραγίδα του σε αυτό το ολοκληρωμένο αισθητικά θέαμα. Δεν έλειψε τίποτα, παρά τη μινιμαλιστική αισθητική που αξιοποίησε. Προσωπικά, νιώθω την ακατανίκητη ανάγκη να τον ευχαριστήσω που ΔΕΝ τροποποίησε το κείμενο σε επίπεδα παραμόρφωσης και επειδή κράτησε την γραμμή αφύπνισης του έργου και δεν το μετέτρεψε σε διδακτική παράσταση, κουνώντας το δάχτυλο στους θεατές. Επίσης, βρήκα την καθοδήγηση των ηθοποιών εξαιρετικά στοχευμένη, θίγοντας την τερατώδη καταγωγή του φασισμού, προσδίδοντας στους χαρακτήρες ζωώδη χαρακτηριστικά. Πολύ πετυχημένες και οι σκηνογραφικές επιλογές, καθώς δεν υπήρχε σκηνικό, πέραν της ειδικά διαμορφωμένης πασαρέλας με μορφή κοντέινερ, συνδέοντας το με τη μεταφορά εμπορευμάτων στα λιμάνια, που συζητείται αρκετά κατά τη διάρκεια του έργου.
Ο θίασος της παράστασης είναι ιδιαίτερα συγχρονισμένος, θυμίζοντας ομαδικό θέατρο. Όλοι οι ηθοποιοί είναι συγκεντρωμένοι και ενεργητικοί πάνω στη σκηνή, με μια ιδιαίτερη κίνηση (σχεδιασμός: Χαρά Κότσαλη) εξαιρετικά εκτελεσμένη. Ξεχώρισα την Αλεξία Σαπρανίδου, της οποίας το παρουσιαστικό με εντυπωσίασε από την έναρξη. Ενθουσιάστηκα από τους σπασμούς στο πρόσωπό της. Ο χαρακτήρας της έπνεε έναν κωμικό αέρα τον οποίο υπερασπίστηκε υπέροχα. Εξαίσιος στα κωμικά κομμάτια του ήταν και ο Θανάσης Ισιδώρου.
Ο Γιώργος Χρυσοστόμου εξαιρετικός στον ρόλο του Αρτούρο Ούι. Απέδωσε με μαεστρία τα ζωώδη ένστικτα που όρισε το όραμα του σκηνοθέτη πάνω στο έργο, χρησιμοποίησε άρτια τη φωνή του ταιριάζοντάς την στην έντονη κίνηση του ρόλου. Αρκετά σημαντικό που ένας τόσο ταλαντούχος ηθοποιός έχει αρχίσει να αναλαμβάνει την αναγνώριση που του αρμόζει, σημειώνοντας πολλές σημαντικές δουλειές στο ενεργητικό του τα τελευταία χρόνια. Η παράσταση αυτή αποτελεί σίγουρα ορόσημο στην καριέρα του.

Η μουσική επένδυση του Αλέξανδρου Κτιστάκη είχε μεγάλο ενδιαφέρον, καθώς αυτό το έντονο μουσικό είδος τύπου underground rock πολεμικό εμβατήριο ταίριαζε γάντι στην αισθητική και στην πλοκή της παράστασης. Ενίσχυσε κατά πολύ τον μακάβριο και σατιρικό ύφος του κειμένου και γέμιζε τον θεατή, αντικαθιστώντας την οπτική απουσία που προσέδιδε το μίνιμαλ της σκηνογραφίας με μία δυναμική ηχητική παρουσία. Στο ίδιο κλίμα κινήθηκε και ο σχεδιασμός του ήχου από τον Χάρη Κρεμμύδα.
Συνολικά, αποτελεί μία σημαντική στιγμή των Αθηναϊκών θεάτρων αυτή τη στιγμή. Η αλήθεια είναι πως οι συνθήκες γύρω μας είναι αρκετά δυσβάσταχτες και βλέποντας την εκ νέου άνοδο του φασισμού, οφείλουν οι συνειδήσεις να έρχονται σε επαφή και με καλλιτεχνικά έργα τα οποία φέρουν ένα πολιτικό ή/και ταξικό πρόσημο. Ας χαρούμε που στην Αθήνα αυτή τη στιγμή παίζεται μια παράσταση του Μπρεχτ χωρίς αποσιωπητικά επάνω στον χαρακτήρα του έργου και ας πάμε να το δούμε. Κακό δε θα μας κάνει
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ:
- Μετάφραση: Κ. Παλαιολόγος
- Σκηνοθεσία: Άρης Μπινιάρης
- Απόδοση κειμένου, δραματουργική επεξεργασία: Έλενα Τριανταφυλλοπούλου, Άρης Μπινιάρης
- Μουσική σύνθεση: Αλέξανδρος Κτιστάκης
- Σκηνικά – κοστούμια: Πάρις Μέξης
- Σχεδιασμός κίνησης, χορογραφίες: Χαρά Κότσαλη
- Σχεδιασμός φωτισμών: Στέλλα Κάλτσου
- Σχεδιασμός ήχου: Χάρης Κρεμμύδας
- Σχεδιασμός μαλλιών και περουκών: Χρόνης Τζήμος
- Σχεδιασμός μακιγιάζ: Olga Falei
- Ειδικές κατασκευές: Δήμητρα Καίσαρη
- Βοηθός σκηνοθέτη: Νεφέλη Παπαναστασοπούλου
- Βοηθός σκηνογράφου – ενδυματολόγου: Αλέγια Παπαγεωργίου
- Υπεύθυνος επικοινωνίας: Μαρία Τσολάκη
- Παίζουν: Μιχάλης Βαλάσογλου, Θανάσης Ισιδώρου, Άρης Κασαπίδης, Τάσος Κορκός, Κώστας Κορωναίος, Δαυίδ Μαλτέζε, Ερρίκος Μηλιάρης, Μάριος Παναγιώτου, Μαρία Παρασύρη, Αλεξία Σαπρανίδου, Φοίβος Συμεωνίδης και Γιώργος Χρυσοστόμου.
Προπώληση εισιτηρίων εδώ: https://www.more.com/gr-el/tickets/theater/i-anodos-tou-artouro-oui-3os-xronos/